Kombinezony chroniące przed czynnikami chemicznymi należą do grupy środków ochrony indywidualnej chroniących przed zagrożeniami bardzo poważnymi, często nawet śmiertelnymi. Aby w jak najwyższym stopniu chronić zdrowie i życie pracownika w branży chemicznej należy stosować kombinezony certyfikowane zgodnie z obowiązującymi normami. Kombinezony ochronne zaliczają się do odzieży, która osłania bądź zastępuje ubranie osobiste. W branży chemicznej ich główną funkcją jest zabezpieczenie pracownika przed czynnikami chemicznymi lub biologicznymi. Kombinezony często wygrywają z innymi elementami odzieży ochronnej ze względu na swoją konstrukcję, a także pełną ochronę ciała.
Kombinezony chroniące przed czynnikami chemicznymi dzielimy na:
- Kombinezony ochronne wielokrotnego użytku
- Kombinezony ochronne krótkotrwałego użytku
Kombinezony ochronne wielokrotnego użycia
Kombinezony chroniące przed ciekłymi chemikaliami spełniają normę EN 13034, zapewniając ograniczoną skuteczność ochrony przed ciekłymi chemikaliami (Typ 6). Do produkcji kombinezonów kwasoodpornych używamy materiałów wykonanych w pełni z włókien syntetycznych lub z dużym ich udziałem, które tworzą najlepszą barierę ochronną dla kwasów i zasad. Tkaniny są impregnowane związkami fluorocarbonowymi, które tworzą dodatkową powłokę zabezpieczającą podczas kontaktu użytkownika z substancją niebezpieczną. Kombinezony kwasoodporne to wysokiej jakości odzież, odporna na czyszczenie przemysłowe, które przy odpowiedniej konserwacji (każdorazowej reimpregnacji) utrzymują swoje właściwości ochronne przez bardzo długi czas użytkowania. Szereg badań, jakim poddawany jest każdy model, to gwarancja bezpiecznej i komfortowej pracy w najbardziej niebezpiecznych warunkach.
Odzież ochronna Typ 6 charakteryzuje się najniższym poziomem ochrony przed chemikaliami. Typy 6 i PB [6] odzieży są przeznaczone do stosowania w przypadkach, kiedy ryzyko związane z oddziaływaniem szkodliwej substancji chemicznej jest niskie i nie jest konieczna całkowita izolacja uniemożliwiająca przenikanie cieczy. Odzież wykonana z tych materiałów nie powinna być stosowana jako podstawowy sposób ochrony w sytuacjach, gdy istotna jest odporność na przenikanie środków chemicznych na poziomie molekularnym (pojedynczych cząsteczek substancji lub ich nielicznych aglomeracji) oraz gdy wymagana jest całkowita barierowość wobec ciekłych (lub gazowych) substancji chemicznych.
Kombinezony ochronne krótkotrwałego użycia
Kombinezony ochronne krótkotrwałego użycia, często potocznie określane jako „jednorazowe kombinezony ochronne”, zostały zaprojektowane, aby chronić ludzi, procesy i produkty w miejscu pracy. Wyroby te zabezpieczają pracowników przed związkami chemicznymi, azbestem, pyłem i włóknami, substancjami chemicznymi używanymi do produkcji nawozów, farbami i lakierami. Chronią wymagające procesy produkcyjne w laboratoriach chemicznych, przed zanieczyszczeniami pochodzącymi od personelu. Ponadto odzież ta zabezpiecza przed kontaktem ze stężonymi związkami organicznymi i nieorganicznymi, kwasami i zasadami, jak też roztworami soli. Jednak samo noszenie odzieży nie gwarantuje ochrony. Podczas jej wyboru należy uwzględnić kilka czynników, aby wybrany kombinezon zapewniał odpowiednią ochronę.
Kluczowe zalety kombinezonów krótkotrwałego użycia:
- Bardzo lekki, nie ograniczający ruchów materiał
- 100% gwarancja czystości (zawsze nowy kombinezon)
- Odpowiednie do zagrożenia własności ochronne
- Długi okres magazynowania nowych kombinezonów (nawet kilka lat)
- Brak kosztów prania, konserwacji, naprawy
- Niskie koszty zakupu
- Mała objętość i masa własna (minimalizacja powierzchni magazynowej)
W branży chemicznej, chcąc zapewnić jak najwyższy stopień ochrony należy używać kombinezonów ochronnych III kategorii ochrony. Kategoria III obejmuje specjalistyczną odzież, która ma za zadanie ochronę przed czynnikami mogącymi spowodować utratę zdrowia bądź życia pracownika.
6 typów ochrony w III kategorii kombinezonów krótkotrwałego użytku:
- Typ 6 – ochrona przed mgłą substancji chemicznej
- Typ 5 – ochrona przed stałymi cząstkami
- Typ 4 – ochrona przed aerozolem
- Typ 3 – ochrona przed cieczą pod ciśnieniem, ochrona biologiczna
- Typ 2 – ochrona nie gazoszczelna
- Typ 1 – ochrona przed chemikaliami w postaci gazów i oparów
Na rynku dostępnych jest wiele różnych typów kombinezonów. Aby wybrać odpowiedni należy przeprowadzić ocenę ryzyka w celu określenia rodzaju zagrożenia, czasu ekspozycji i wymaganego poziomu ochrony. Im bardziej dokładna ocena ryzyka, tym łatwiej dobrać właściwy kombinezon ochronny.
Proces doboru kombinezonu ochronnego:
- Identyfikacja zagrożenia
- Określenie minimalnego wymaganego poziomu ochrony
- Ocena zagrożenia pod kątem toksyczności
- Określenie jakości odzieży (materiał, z którego została wykonana, zamek błyskawiczny, szwy, komfort, rozmiar i dopasowanie do ciała)
- Określenie wymagań w zakresie właściwości mechanicznych
- Komfort użytkowania
- Wybór dostawcy
- Określenie prawidłowego okresu użytkowania
Bardzo istotna kwestią, mającą ogromne znaczenie dla skuteczności kombinezonu ochronnego, jest prawidłowe jego zakładanie i zdejmowanie. Podczas usuwania kombinezonu ważne jest, aby trzymać go za niezanieczyszczoną powierzchnię wewnętrzną, co ma zapobiec kontaktowi z niebezpieczną substancją. Proces zdejmowania kombinezonu skutkuje zanieczyszczeniem miejsca pracy, dlatego je także należy posprzątać. Opuszczenie strefy niebezpiecznej, gdy ta jest zanieczyszczona, stanowi zagrożenie nie tylko dla użytkownika kombinezonu, lecz także dla pozostałych osób.
Kilka rad dla wszystkich użytkowników kombinezonów:
- Należy ćwiczyć zakładanie i zdejmowanie
- Należy ogolić twarz, spiąć włosy
- Należy zakładać jak najmniej warstw pod kombinezonem
- Należy usiąść i skorzystać z pomocy drugiej osoby zakładając kombinezon
- Należy sprawdzić kompletność kombinezonu
- Należy schylić się i zrobić przysiad, żeby upewnić się, że rozmiar jest odpowiedni
- Należy zachować ostrożność podczas zdejmowania zanieczyszczonego kombinezonu
Aby kombinezon zapewniał jak najwyższy stopień bezpieczeństwa musi być odpowiednio dobrany do zagrożeń występujących na danym stanowisku. Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości, najlepiej skorzystać z porad specjalisty.